06.05.2020
Realizacja wystawy stałej w Muzeum i Miejscu Pamięci w Sobiborze
Państwowe Muzeum na Majdanku odebrało budynek muzealny w Sobiborze. Rozpoczęły się prace nad realizacją wystawy stałej o historii niemieckiego obozu zagłady.
Na początku 2020 roku Państwowe Muzeum na Majdanku (PMM) odebrało od wykonawcy budynek Muzeum i Miejsca Pamięci w Sobiborze. W ubiegłym roku trwały prace związane z wykończeniem i przystosowaniem go do funkcjonowania. Swoją bryłą obiekt wpisuje się w przestrzeń po byłym obozie zagłady. Składa się z przeszklonej sali wystawienniczej, gdzie powstaje wystawa główna, oraz sali wielofunkcyjnej przeznaczonej m.in. na prowadzenie zajęć edukacyjnych. W budynku znajdują się również miejsce obsługi zwiedzających i pomieszczenia biurowe dla pracowników. Wraz z budynkiem muzealnym oddano także budynek gospodarczy.
Od roku 2012 Muzeum i Miejsce Pamięci w Sobiborze jest jednym z oddziałów Państwowego Muzeum na Majdanku. Od 2016 roku Państwowe Muzeum na Majdanku wraz z Międzynarodowym Komitetem Sterującym, w którego skład wchodzą przedstawiciele: Polski, Holandii, Słowacji i Izraela, prowadzą prace nad nową formą upamiętnienia.
Prace uwzględniały nie tylko budowę nowoczesnego i funkcjonalnego obiektu muzealnego, lecz także zabezpieczenie polany masowych mogił. Została ona pokryta białym kamieniem i geowłókniną. Kontynuowano również prace archeologiczne. Powstanie pawilonu muzealnego, w którym prezentowana będzie wystawa na temat historii obozu zagłady, było kolejnym etapem realizacji projektu. Opracowany został projekt aranżacji plastycznej ekspozycji wraz z dokumentacją wykonawczą. Scenariusz wystawy „SS-Sonderkommando Sobibor” przygotował zespół pracowników PMM: dr. Tomasz Kranz, dr. hab. Dariusz Libionka i Krzysztof Banach. Ekspozycja ukazywać będzie dzieje obozu zagłady w Sobiborze z uwzględnieniem losów poszczególnych ofiar w szerokim kontekście działania aparatu eksterminacji ludności żydowskiej w Polsce i Europie. Ikonografię będą stanowić nowo odkryte zdjęcia i dokumenty. Na wystawie eksponowanych będzie 500 obiektów znalezionych podczas prac archeologicznych. Wśród nich będzie można zobaczyć zarówno przedmioty osobiste należące do ofiar, jak również artefakty związane z eksterminacją, elementy wyposażenia obozu oraz infrastruktury obozowej.
Realizację wystawy stałej „SS-Sonderkommando Sobibor” PMM powierzyło firmie Group AV Sp. z o.o z Warszawy. Prace już się rozpoczęły. Ekspozycja zostanie wykonana na podstawie projektu „Kłaput Project” s.c. W myśl koncepcji aranżacji wystawy centralną jej część będzie stanowiła gablota, w środku której umieszczone zostaną wydobyte z ziemi muzealia. Przestrzeń ekspozycji zostanie podzielona na poszczególne działy tematyczne opisujące powstanie, funkcjonowanie i likwidację niemieckiego nazistowskiego obozu zagłady w Sobiborze.
---
Niemiecki obóz zagłady w Sobiborze funkcjonował w strukturach „Aktion Reinhardt” od maja 1942 do października 1943 r. Zamordowano w nim 180 tys. Żydów. Liczba ta obejmuje żydowskich mieszkańców Lubelszczyzny, Żydów z Holandii, Słowacji, Czech, Francji, Niemiec i Białorusi. 14 października 1943 r. w obozie wybuchło powstanie, w wyniku którego część więźniów zdołała zbiec. Niedługo po tym Niemcy zlikwidowali obóz, wysadzając w powietrze budynek z komorami i demontując praktycznie wszystkie zabudowania.